Συνολικές προβολές σελίδας

Πέμπτη 10 Μαΐου 2012

Χελώνες ξηράς

Οι χελώνες ξηράς που διαβιούν στην Ελλάδα ανήκουν σε τρία είδη:
-Ελληνική χελώνα (Testudo graeca)
-Λιβαδοχελώνα (Testudo hermanni)
-Κρασπεδοχελώνα (Testudo marginata)
και τα τρία είδη είναι προστατευόμενα από την ελληνική και την ευρωπαϊκή νομοθεσία και απαγορεύεται ρητώς το εμπόριο και η αιχμαλωσία τους.

Δυστυχώς πολλές χελώνες κρατούνται παράνομα ως κατοικίδια,κι ο πολύς κόσμος έχει την (βλακώδη) αντίληψη ότι κρατώντας τις,τις προστατεύει από τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν στη φύση.Σε αυτό συμβάλει και η ήρεμη φύση τους,που τις καθιστά εύκολα προσεγγίσιμες από τον οποιονδήποτε και ιδιαίτερα αγαπητές,γεγονός που έχει καταστροφικά αποτελέσματα για τη ζωή τους και τους ελεύθερους(άγριους) πληθυσμούς τους.
Οι άγριες χελώνες ζουν ανάλογα με το είδος από 50 έως 100 χρόνια και διανύουν τεράστιες αποστάσεις(έως 200χλμ.) κατά τη διάρκεια της ζωής τους.Τρέφονται την άνοιξη και το φθινόπωρο με τρυφερή βλάστηση όπως γρασίδια,χαμομήλια,αγριοζοχούς,άγρια ρόκα,βρούβες,λάπαθα,ραδίκια, πικραλίδες και πολλά άλλα,από τα οποία τσιμπολογούν τα τρυφερά μέρη των φυτών και τα άνθη.Συνολικά επιλέγουν από μια ποικιλία περίπου 200 διαφορετικών φυτών.Το καλοκαίρι τρέφονται με ότι βρουν διαθέσιμο ακόμα και με αποξηραμένη βλάστηση,αν όχι καθόλου,μιας και το μεγαλύτερο διάστημα της ημέρας παραμένουν κρυμμένες στο χώμα ή κάτω από θάμνους, αποφεύγοντας τις πολλές μετακινήσεις,για να γλυτώσουν από τις υψηλές θερμοκρασίες και συντηρούνται με τα αποθέματα του λίπους που έχουν συγκεντρώσει κατά την άνοιξη.Μάλιστα την εποχή αυτή,που το νερό γίνεται δυσεύρετο,αναπληρώνουν την υγρασία του σώματός τους συνήθως απευθείας μέσω της τροφής ή μέσω της πρωινής υγρασίας(δροσιάς) πάνω στα φύλλα των φυτών.Τις εποχές των βροχοπτώσεων(άνοιξη και φθινόπωρο),πίνουν άφθονο νερό από λακκούβες ή ρυάκια,ενώ τους αρέσει επίσης να δροσίζουν το καβούκι τους για αρκετή ώρα,ρυθμίζοντας έτσι την υγρασία του σώματός τους.Λατρεύουν επίσης την ηλιοθεραπεία,συνήθως νωρίς το μεσημέρι,που βοηθάει όπως στα περισσότερα είδη ζώων,στην παραγωγή από τον οργανισμό τους της πολύτιμης βιταμίνης D3 ή αλλιώς ''βιταμίνης του ήλιου'',μέσω της οποίας ρυθμίζεται η δυνατότητα απορρόφησης του ασβεστίου από τον οργανισμό τους.Το χειμώνα πέφτουν σε χειμερία νάρκη κρυμμένες μέσα στο έδαφος,σε προφυλαγμένα από τα καιρικά φαινόμενα και τους θηρευτές,σημεία.
Πέρα από χαμηλή βλάστηση τρέφονται, σποραδικά πάντα, με φρούτα που βρίσκουν πεσμένα κατά τις μετακινήσεις τους.Ιδιαίτερα τρελαίνονται για τα φραγκόσυκα,τα μούρα,τα βατόμουρα,ενώ δεν αποφεύγουν και τα υπόλοιπα όταν τα βρουν.
Οι χελώνες αποτελούν θαυμάσιους επικονιαστές (άρα ο ρόλος τους θεωρείται ζωτικής σημασίας για πολλούς φυσικούς οικοτόπους),πράγμα που πολύ απλά σημαίνει,ότι περνώντας πάνω από τα άνθη μεταφέρουν τη γύρη που τα γονιμοποιεί,από το ένα στο άλλο!
Σε άγρια κατάσταση, αποφεύγουν η μία την άλλη και συναντούνται μόνο κατά την περίοδο της αναπαραγωγής.

Σε κατάσταση αιχμαλωσίας,όταν πρόκειται για ενήλικα ζώα,συχνά καταβάλλονται από το στρες της αιχμαλωσίας.Γίνονται νευρικές,επιθετικές,προσπαθούν με οποιονδήποτε τρόπο να αποδράσουν,με συνέπεια να παθαίνουν διάφορα ατυχήματα, με πιο συχνό την πτώση από διάφορα ύψη.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τις ρωγμές ή το σπάσιμο μέρους του καβουκιού τους,τις ρίξεις οργάνων και τις εσωτερικές αιμορραγίες,ακόμα και παραλυσίες των άκρων.

Τα ενήλικα ζώα που περιορίζονται σε μικρές αυλές,κήπους ή μπαλκόνια και δεν έχουν πρόσβαση σε μεγάλη ποικιλία τροφής αλλά και που δεν μπορούν να επιλέξουν μόνες τους πότε θα πιουν νερό,πότε θα δροσιστούν ή πότε θα κάνουν ηλιοθεραπεία,στρεσάρονται υπερβολικά,αδυνατίζουν και προσβάλλονται από σειρά παθήσεων του δέρματος,των ματιών,του στομάχου,του εντέρου,του ήπατος ενώ διαταράσσεται η σωστή κυκλοφορία του αίματος και αλλάζει ο μεταβολισμός τους.
Όταν δε,ζουν σε σκληρό και λείο έδαφος (πλακάκια σπιτιού,βεράντας κτλ.),δυσκολεύονται απελπιστικά στο περπάτημα,μακραίνουν τα νύχια τους και ατροφούν οι μύες των άκρων.
Μέσα σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί η κακή και ελλιπής διατροφή τους με τροφές όπως μαρούλια,ντομάτες,λάχανο,καρότο,ψωμί,μακαρόνια,αυγά,ζωοτροφές,τυριά,αρακά,μπιζέλια, μεγάλες ποσότητες φρούτων και τόσα άλλα απαράδεχτα τρόφιμα,τα περισσότερα από τα οποία παρέχουν στις χελώνες ουσίες είτε τοξικές,είτε που δεν μπορούν να μεταβολίσουν.Για παράδειγμα το μαρούλι,που για κάποιες χελώνες σε αιχμαλωσία αποτελεί τη βασική,αν όχι τη μόνη τροφή τους,είναι φτωχό σε θρεπτικά συστατικά και σε αντιστοιχία παρέχει ότι παρέχουν τα γαριδάκια σε ένα μικρό παιδί!!!!!!
Δηλαδή τίποτα..........................
Δυστυχώς οι χελώνες στην προσπάθειά τους να αναπληρώσουν τα συστατικά που τους λείπουν, μπορούν να τραφούν με οτιδήποτε τους παρέχουν ή βρουν μόνες τους.Έτσι οι ιδιοκτήτες τους οδηγούνται λανθασμένα στο συμπέρασμα ότι τους αρέσουν κάποιες τροφές,μόνο και μόνο επειδή τις τρώνε,ακόμα κι αν είναι τοξικές για τις χελώνες.Φερ' ειπείν  το σπανάκι και τα φασόλια περιέχουν οξαλικό οξύ,το οποίο δεσμεύει στον οργανισμό του ζώου το ασβέστιο,με αποτέλεσμα την κακή ανάπτυξη του σκελετού και του καβουκιού της χελώνας.Το ψωμί και τα ζυμαρικά περιέχουν άμυλο το οποίο δεν μπορεί να αφομοιώσει ο οργανισμός τους.Τα φρούτα σε συχνότητα μεγαλύτερη της μιας με δύο φορές το μήνα,συμβάλουν στη δημιουργία εντερικών παρασίτων και προβλημάτων στο  συκώτι.
Δυστυχώς επίσης, σε διάφορες αναζητήσεις στο διαδίκτυο,παρέχονται πληροφορίες και συμβουλές για χελώνες,που βασίζονται στην πιο πάνω λογική(δηλαδή ότι προσφέρουμε κι εφόσον το τρώει είναι αυτόματα και καλό) και που καμία σχέση δεν έχουν με την πραγματικότητα.
Επειδή όμως έχουν αργό μεταβολισμό,τα τραγικά αποτελέσματα μιας κακής διατροφής αργούν να φανούν και συνήθως οι παράνομοι ιδιοκτήτες τους καταλαβαίνουν ότι υπάρχει πρόβλημα,όταν το ζώο βρίσκεται πολύ κοντά την ολική κατάρρευση του οργανισμού του.

Πολύ συχνά αναγκάζονται να ζουν δύο ή περισσότερα ζώα μαζί,με αποτέλεσμα να μπλέκουν σε καυγάδες,να δαγκώνουν τραυματίζοντας άσχημα το ένα το άλλο,ιδίως τα αρσενικά μεταξύ τους.Συνήθως δε οι αρσενικές, ενοχλούν ασταμάτητα τα θηλυκά ζώα προσπαθώντας να ζευγαρώσουν άσχετα αν είναι ή όχι κατάλληλη περίοδος για τις θηλυκές χελώνες.Τις δαγκώνουν στο καβούκι,τα πόδια,την ουρά η τον λαιμό καταφέρνοντας πολλές φορές έως και θανάσιμα τραύματα.
Ειδικά το καλοκαίρι,η παραμικρή πληγή στο σώμα της χελώνας προσελκύει μύγες,οι οποίες αποθέτουν τα αυγά τους πάνω στα τραύματα,από τα οποία όταν εκκολάπτονται,βγαίνουν οι προνύμφες των μυγών,που τρέφονται με τους νεκρούς και αργότερα με τους ζωντανούς ιστούς των χελώνων.Έτσι μια μικρή αμυχή στο δέρμα,πόσο μάλλον μια πληγή,κοντά στο καβούκι,μπορεί να οδηγήσει σε αργό και βασανιστικό θάνατο μιας χελώνας,αφού οι προνύμφες που θα αναπτυχθούν κάτω από το καβούκι,δύσκολα θα καταπολεμηθούν.
Εκτός όμως από τα παραπάνω,σε συνθήκες αιχμαλωσίας οι χελώνες ξηράς παθαίνουν διάφορες μολύνσεις κι ασθένειες του δέρματος που οφείλονται,εκτός από μια κακή δίαιτα και σε παράσιτα του αστικού περιβάλλοντος, στα οποία δεν έχουν συνηθίσει να εκτίθενται.Έτσι αν κάποια στιγμή αποφασίσει κάποιος να τις επιστρέψει ανεξέλεγκτα στο φυσικό περιβάλλον,είναι πολύ πιθανόν οι χελώνες αυτές να μεταφέρουν διάφορα νοσήματα στους άγριους πληθυσμούς,με αποτέλεσμα να τους αποδεκατίσουν.
Επιπλέον μια χελώνα που έχει ζήσει σε μακροχρόνια αιχμαλωσία κι έχει μάθει να εξαρτάται από τον άνθρωπο,δεν θα μπορεί να επιβιώσει μόνη της στη φύση,γιατί πέρα από άγνοια κινδύνου που σίγουρα θα έχει αφού ζούσε σε προστατευμένο περιβάλλον,δεν θα ξέρει πώς να αναζητήσει σωστά την τροφή της,αφού την είχε πάντα διαθέσιμη.

Σε περίπτωση πάλι,που έχουμε να κάνουμε με νεαρά χελωνάκια,τα οποία μεγαλώνουν μαζί μας κι εξαρτώνται αποκλειστικά από εμάς,τα αποτελέσματα είναι δυστυχώς ακόμη χειρότερα... Αν οι συνέπειες της κακής διατροφής και διαβίωσης μπορεί να είναι καταστροφικές για μια ενήλικη χελώνα,πόσο μάλλον για ένα χελωνάκι που βρίσκεται στην ανάπτυξη.Σε αυτή την περίπτωση παρατηρούνται συχνά δυσπλασίες του μυοσκελετικού συστήματος,παραμόρφωση του καβουκιού,ατροφία οργάνων και  τελικά αιφνίδιος θάνατος σε νεαρή ηλικία.Σε αυτές τις περιπτώσεις τα ζώα σπάνια ξεπερνούν το 10ο έτος της ηλικίας τους!

 Σε σχέση λοιπόν με όλα τα παραπάνω,το συμπέρασμα είναι ότι η αιχμαλωσία των χελώνων,πέρα από ΠΑΡΑΝΟΜΗ και ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΗ για την ισορροπία του οικοσυστήματος πράξη,αποτελεί βάναυση κι απάνθρωπη κακοποίηση των ζώων αυτών.
Οι δικαιολογίες του τύπου δεν ήξερα τι χρειάζονται,δεν γνώριζα την νομοθεσία κ.α. δεν ευσταθούν, καθώς:
α)σε γενικότερο πλαίσιο, ο καθένας είναι υποχρεωμένος να γνωρίζει πώς θα πρέπει να φροντίσει σωστά το οποιοδήποτε ζώο που αποκτά (νόμιμα ή παράνομα),μιας και τα ζώα δεν είναι άψυχα αντικείμενα,ούτε παιχνίδια.Άρα θα πρέπει να αναζητά πληροφορίες και να απευθύνεται σε εξειδικευμένους φορείς για σωστή ενημέρωση σχετικά με το ζώο του,ειδικά όταν δεν πρόκειται για συνηθισμένο κατοικίδιο.
β)σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί άλλοθι η άγνοια.Υπάρχει σωστή πληροφόρηση,αρκεί να την αναζητήσει κανείς και να μην περιμένει να του προσφερθεί έτοιμη.Δυστυχώς όμως η άγνοια χρησιμοποιείται σαν επιχείρημα κατά κόρον σε περιπτώσεις κακοποίησης ζώων, μιας και είναι κοινώς γνωστό ότι πολλά από αυτά τα εγκλήματα μένουν ατιμώρητα,αφού οι νόμοι στην Ελλάδα-ειδικά σε θέματα ζώων- εφαρμόζονται ελλιπώς ή καθόλου.Για να γίνει πιο κατανοητό,αν υπήρχαν επιπτώσεις για τέτοιες συμπεριφορές,τότε όλοι θα αναγκάζονταν να φέρονται πιο υπεύθυνα και να ενημερώνονται κατάλληλα για τις ανάγκες του κατοικίδιου τους ή ακόμα καλύτερα,θα αποτρέπονταν από το να κατέχουν ζώα που χρειάζονται εξειδικευμένη φροντίδα (κι έτσι θα γλίτωναν αρκετά ζώα τη βάναυση κακοποίηση).
γ)είναι βάναυσο και καταστροφικό το να αφαιρούνται άγρια ζώα από το φυσικό περιβάλλον και να μετατρέπονται σε κατοικίδια για την προσωπική μας ευχαρίστηση.Ένα άγριο ζώο,το οποίο έχει μάθει να ζει ανεξάρτητο και ελεύθερο,εφόσον περιοριστεί κι εξαναγκαστεί να ζήσει με τρόπο αφύσικο,για τα δικά του δεδομένα,θα οδηγηθεί στις περισσότερες των περιπτώσεων σε επώδυνο κι αιφνίδιο θάνατο.

Εν κατακλείδι,αν βρήκατε πρόσφατα κάποια χελώνα,ελάτε σε επαφή με κάποιο κέντρο περίθαλψης άγριων ζώων(ΕΚΠΑΖ,ΑΛΚΙΟΝΗ),αφού ρωτήσετε αν μπορούν να την αναλάβουν και παραδώστε την.Αν έχετε καιρό κάποια χελώνα,κάντε το ίδιο.
Τα ζώα αυτά δεν είναι κατοικίδια,έχουν πολύ περίπλοκους και ιδιαίτερους οργανισμούς, φτιαγμένους με τέτοιον τρόπο ώστε να μπορούν να ζουν και να επιβιώνουν στις ακραίες πολλές φορές συνθήκες της ελληνικής υπαίθρου.Χρειάζονται ελευθερία,πολύ καλής ποιότητας τροφή και συνεχή κίνηση.
Είναι γεγονός ότι στη φύση,ιδιαίτερα μετά τις τόσες παρεμβάσεις που έχει υποστεί από τον άνθρωπο,κινδυνεύουν από πολλές αιτίες.Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι έχουμε το δικαίωμα με τη συμπεριφορά μας απέναντί τους (στέρηση ελευθερίας,κακές συνθήκες διαβίωσης), να προσθέσουμε κι άλλες τόσες!

Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να απελευθερώσετε μόνοι σας την χελώνα που έχετε,πριν την δει ειδικός.Υπάρχουν πολλές παθήσεις του δέρματος ή του καβουκιού,που μόνο ένα έμπειρο μάτι μπορεί να διαγνώσει.